رادیولوژی
فهرست محتوا
رادیولوژی
رادیولوژی به علمی گفته می شود که به تصاویر برداری جهت تشخیص و گاهی درمان بیماری ها در بدن می پردازد. تنوع تکنیک های عکس برداری بسیار زیاد بوده و می توان به تکنیک های ایکس ری X-ray ، سونوگرافی، سی تی اسکن CT SCAN ، تکنیک PET و MRI اشاره کرد. رادیولوژی تداخلی می تواند در جراحی های کم تهاجمی مورد استفاده قرار گیرد، که به عنوان راهنما برای تکنولوژی عکس برداری مورد می توان استفاده نمود .
رادیولوژی می تواند به دو شاخه ی رادیولوژی تشخیصی و رادیولوژی تداخلی تقسیم شود. رادیولوژی تشخیصی کمک می کند تا اعضای داخلی بدن قابل مشاهده باشند. رادیولوژی تشخیصی شامل آزمایشات سی تی اسکن، ام آر آی، ماموگرافی، اسکن استخوان ها، اسکن تیروئید، PET و سونوگرافی می باشد. در رادیولوژی تداخلی ، پزشکان از تکنیک های عکس برداری مانند سی تی اسکن، سونوگرا
فی، ام آر آی و فلوئوروسکوپی برای راهنمایی در مراحل عمل جراحی استفاده می کنند. رادیولوژیست های تداخلی معمولاً از این تکنیک برای درمان سرطان ها و تومورها، رفع انسداد شریان ها و رگ ها، درمان فیبر در رحم ، کمر درد، مشکلات کبدی و مشکلات کلیوی استفاده می کنند.
آمادگی قبل از رادیولوژی
همان طور که می دانید رادیولوژی به روش های مختلفی انجام پذیر است. آمادگی خاصی برای قبل از روش MRI وجود ندارد، ولی برخی ملاحظات مهم باید در نظر گرفته شود. بر اساس برخی از شرایط خاص، ممکن است نیاز به آمادگی های خاصی وجود داشته باشد. در صورت داشتن هر یک از شرایط و موارد زیر حتماً پزشک تان را در جریان بگذارید:
- داشتن شرایط و یا بیماری خاصی
- تنگنا هراسی
- باردار بودن
- وجود یک وسیله ی پزشکی خاص در بدن مانند دستگاه تزریق دارو، کاشت حلزون یا کلیپ آنوریسم
- داشتن تتو یا قطعه فلزی در بدن
در صورتی که فرد از تنگنا هراسی رنج برده یا از آزمایش، هراس و اضطراب بیش از حد دارد، بهتر است که پزشک را در جریان بگذارد. یک آرام بخش ملایم می تواند به بیمار کمک بسیاری کند.
قبل از MRI ستون فقرات ، از لباس هایی که به آسانی قابل تعویض هستند بهره گیرید. حتی در صورتی که آزمایش فقط برای مغز انجام می شود، نباید از لباس هایی که حاوی فلز هستند مانند زیپ یا قفل کمر بند استفاده گردد. ممکن است از فرد خواسته شود تا یک گاون بیمارستانی بپوشد. همچنین هر گونه جواهرات و اجسام فلزی باید در آورده شود.
آماده سازی برای آزمایش CT SCAN نیز بسیار شبیه به آزمایش MRI است. فقط در صورتی که در آزمایش از ماده حاجب پرتو نگاری استفاده می شود ، ممکن است از بیمار خواسته شود تا از مصرف غذاهای جامد برای چند ساعت قبل از آزمایش پرهیز شود.
مراحل انجام رادیولوژی
روش MRI می تواند با ماده حاجب پرتو نگاری یا بدون ماده حاجب پرتو نگاری انجام گیرد. ماده حاجب از طریق بازوی فرد تزریق می شود. بیمار بر روی تخت مخصوص MRI که به شکل یک استوانه می باشد دراز می کشد.
گوشی مخصوص برای ارتباط با تکنسین ، به بیمار کمک می کند. روش MRI بسیار پر سر و صدا می باشد و در طول آن، صداهای کوبیده شدن بلندی به گوش می رشد. همچنین بیمار یک دکمه را در اختیار دارد که در زمانی که احساس ترس و هراس شدید یا تنگنا هراسی کرد، می تواند از آن استفاده کند.
بیمار باید در طول پروسه ی MRI کاملاً ثابت و بدون حرکت بماند. هر گونه حرکتی می تواند نتیجه ی اسکن ها را کاملاً تحت الشعاع قرار دهد و خراب کند. این پروسه کاملاً بدون درد بوده و فرد هیچ چیزی احساس نمی کند.
طول زمان این روش به این بستگی دارد که چه تعداد اسکن باید گرفته شود و آیا این اسکن ها با ماده حاجب گرفته می شوند یا خیر.
مانند MRI ، در آزمایش سی تی اسکن نیز بیمار لمس نشده و هیچ دردی را حس نمی کند. در سی تی اسکن نیز از بیمار خواسته می شود که بدون حرکت باقی بماند. اسکنر برخی سر و صدا ها را ایجاد کرده و همچنان که جسم حرکت می کند، عکس هایی می گیرد.
بعد از رادیولوژی
بعد از انجام این پروسه ، فرد می تواند در همان روز مرخص شده و به منزل برود. به دلیل اینکه جراحی ای انجام نمی شود، نیازی به بستری شدن بیمار در بیمارستان وجود ندارد . تمامی وسایلی که به فرد وصل شده بود ، از وی جدا می شود. در صورتی که تزریق داروی آرامش بخش انجام شده باشد، بهتر است که با کمک یک همراه تا منزل رفته و رانندگی نکنید. اثرات داروی آرامش بخش ، مانع تمرکز فرد می شود.
هدف انجام X-ray
همان طور که می دانید X-ray نیز یکی از روش های رادیولوژی است و پزشک در صورت وجود شرایط زیر این روش را بکار می برد:
- آزمایش و بررسی ناحیه ای که درد و ناراحتی حس می شود.
- مشاهده پیشرفت یک بیماری مانند پوکی استخوان
- بررسی چگونگی پیشرفت و کارکرد روش درمانی
شرایطی که می تواند نیاز به روش X-ray را نشان دهد شامل موراد زیر است:
- سرطان استخوان
- تومورهای سینه
- قلب بزرگ شده
- انسداد رگ های خونی
- بیماری و شرایط خاصی که بر ریه ها تاثیر گذاشته
- مشکلاتی در هضم غذا
- شکستگی
- عفونت
- پوکی استخوان
- آرتروز یا ورم مفاصل
- پوسیدگی دندان
- بازیابی و یافتن محل دقیق اجسام خارجی و مضر بلعیده شده
روش انجام آزمایش X-ray
یک رادیولوژیست X-ray می تواند این روش را در بیمارستان ، مطب دندانپزشک یا یک کلینیک تخصصی انجام دهد. زمانی که بیمار کاملاً آماده است، رادیولوژیست چگونگی قرارگیری و پوزیشن مناسب را به بیمار می گوید. ممکن است این رادیولوژی در حالت نشسته، خوابیده یا ایستاده انجام شود. فرد در مقابل صفحه ای قرار می گیرد که حاوی سنسور ها یا فیلم X-ray می باشد. بسیار مهم است که در حین این پروسه فرد کاملاً بدون حرکت باشد. به این ترتیب بهترین و با کیفیت ترین تصویر را می توان گرفت. این آزمایش به محض اینکه رادیولوژیست از نتیجه ی تصاویر راضی باشد، اتمام می یابد.
سایر مقالات
